Jak poprzez zabawę wspierać rozwój dziecka

Zabawa jest nieodłącznym elementem życia człowieka. Pojawia się już bardzo wcześnie, bo w okresie niemowlęcym i to dzięki zabawie dzieci w przyjemny sposób poznają otaczający je świat. Zabawa pomaga rozwijać się intelektualnie, emocjonalnie, estetycznie, ruchowo i duchowo. Uczy funkcjonowania w społeczeństwie i relacji z innymi oraz wyrabia w dziecku charakter i nastawienie do świata. Zabawa nie może być traktowana jako wypełniacz czasu. Powinna być kreatywna, by wspierać dziecko na każdym etapie jego rozwoju. Zabawy możemy podzielić na kilka typów, które bardzo łatwo zaobserwować w trakcie rozwoju dziecka. Wyróżniamy zabawy:

1. ZABAWY MANIPULACYJNE - uczą panowania nad własnym ciałem. Pojawiają się najwcześniej. Polegają na manipulowaniu przedmiotem w różny sposób, oglądaniu, lizaniu, ssaniu, przekładaniu z ręki do ręki, wkładaniu i wyjmowaniu, turlaniu itp. Tego typu zabawy mają na celu poznawanie właściwości przedmiotów: kształtu, konsystencji czy wydawanego dźwięku.

Przykłady zabaw:

Podrzyj to! – zabawa dla dzieci od pierwszego roku życia.

Podajmy dziecku starą gazetę, bibułę, papier śniadaniowy woskowy czy ręczniki papierowe. Kiedy dziecko będzie zajęte darciem papieru, rozmawiajmy z nim o odczuciach, jakich doznaje: „Czy ta bibułka nie jest miękka?”, „Wydaje mi się, że ten papier śniadaniowy jest bardzo śliski”.

Co to jest? – zabawa dla dzieci od drugiego roku życia.

Potrzebne: średniej wielkości kartonu z przykrywką. Na bocznej ścianie zróbmy otwór, by dziecko mogło wsadzić do środka rękę. Wkładajmy do środka po kolei różne przedmioty, np. kredę, łyżkę, kubeczek, grzebień, książeczkę. Niech dziecko spróbuje rozpoznać przedmiot tylko po dotyku i powiedzieć, do czego on służy.

2. ZABAWY KONSTRUKCYJNE - pobudzają wyobraźnię, ćwiczą sprawność manualną dziecka oraz rozbudzają jego kreatywność. Polegają na budowaniu, wytwarzaniu czegoś nowego. Zabawy tego typu doskonalą rozwój spostrzegawczo-ruchowy. Wyzwalają pomysłowość, wdrażają do skupienia uwagi, uczą obserwacji. Najpopularniejszą zabawką konstrukcyjną są klocki. Przy ich pomocy dziecko buduje swoją własną rzeczywistość wykorzystując nieograniczoną wyobraźnię.

Przykłady zabaw:

Wazonik – od drugiego roku życia.

Potrzebne: mały słoiczek, plastelina, koraliki, guziki, muszelki, małe plastikowe kwiatki itp. Niech dziecko wyklei plasteliną słoiczek od zewnątrz, a kiedy skończy, niech go udekoruje.

Korale – od drugiego roku życia.

Potrzebne: sznurek/sznurowadło oraz makaron typ rurki. Przewleczmy pierwszy makaron i zawiąż na końcu supeł. Pokażmy dziecku jak nawlekać makaron na nitkę.

3. ZABAWY TEMATYCZNE - czyli uspołeczniające; w tych zabawach dziecko naśladuje czynności zaobserwowane w swoim otoczeniu. Najistotniejszą cechą tej zabawy jest jej temat, dzieci bawią się w coś: dom, sklep, szkołę. Ważnym składnikiem zabaw tematycznych są wypowiedzi słowne dziecka. Dziecko prowadzi monologi lub dialogi, podejmując dwie role jednocześnie. Zabawy tego typu są bardzo ważne dla rozwoju dziecka, gdyż scalają wszystkie funkcje fizyczne i psychiczne.

Przykłady zabaw:

Zabawa w gotowanie

Dziecko przy użyciu garnków zabawek oraz imitacji produktów spożywczych (owoców, warzyw) imituje gotowanie obiadu.

Zabawa w lekarza

Dziecko z wielką troską bandażuje misiowi łapkę lub robi chłodne okłady rozgorączkowanej lalce.

4. ZABAWY RYTMICZNO-RUCHOWE - ćwiczą sprawność i wzmacniają siłę. Zabawy te są naturalną aktywnością każdego dziecka i zaspokajają potrzebę ruchu. Dzieci ćwiczą swoją sprawność, zręczność, siłę, szybkość, poczucie rytmu. Jeśli zabawa przyjmuje formę zawodów sportowych, uczy dzieci zdrowej i przyjemnej rywalizacji oraz wzmacnia wiarę w siebie.

Przykłady zabaw:

Podskakująca piłka – zabawa dla niemowląt.

Potrzebne: duża piłka do ćwiczeń. Trzymajmy dziecko, gdy siedzi na piłce i delikatnie podskakujmy
z nim na piłce w górę i w dół. Połóżmy dziecko na brzuszku i delikatnie turlajmy do przodu i do tyłu.

Taniec z upadaniem – od drugiego roku życia.

Maluchy uwielbiają kręcić się w kółko i padać na ziemię. Puśćmy żywą muzykę i zaprośmy dziecko do tańca. Gdy muzyka milknie, rzucamy się na ziemię. Powtarzamy zabawę tak długo, jak długo dziecko ma na to ochotę. Zamiast padać na ziemię możecie wymachiwać rękami, klaskać czy skakać.

5. ZABAWY BADAWCZE - zaspokajają naturalną ciekawość świata. Zabawy tego typu są wynikiem naturalnej dziecięcej potrzeby poznawania otaczającego je świata. Dzieci wykonują rozmaite doświadczenia na różnych materiałach czy zabawkach.

Przykłady zabaw:

Włączone/wyłączone – od pierwszego roku życia.

Potrzebne: mechaniczne zabawki z wyłącznikami, latarkę. Zachęcajmy dzieci do eksperymentowa-nia z włącznikami, omawiaj, co się dzieje, kiedy dziecko naciska guzik. Zademonstruj tę zabawę również na włącznikach świateł.

Eksperyment z wodowaniem – od drugiego roku życia.

Potrzebne: mała wanienka lub wiadro z wodą i różne rzeczy: klocki, duże korki, piłki z gąbki, przykrywki plastikowe, gąbki. Wytłumaczmy dziecku zasady zabawy z wodą. Połóżmy wszystkie przedmioty w zasięgu dziecka i zachęć go do sprawdzania, które przedmioty toną, a które pływają. Przedyskutujmy z dzieckiem wyniki, pytajmy, które przedmioty są lekkie, a które ciężkie.

6. ZABAWY DYDAKTYCZNE - te zabawy są celowo organizowane przez dorosłych w celu wpojenia dzieciom nowych umiejętności i przekazania wiedzy o świecie. Dzieci starają się skoncentrować uwagę na postawionych im zadaniach, usiłując poprawnie rozumować, dokonując analizy i syntezy, wyróżniają i porównują cechy różnych przedmiotów.

Przykłady zabaw:

Nakrywanie do śniadania – zabawa dla dzieci od drugiego roku życia.

Zabawę zaczynamy od rozmowy z dzieckiem o tym, co jemy na śniadanie i jakich używamy naczyń. Będziemy potrzebować kompletu naczyń dla lalek (talerzyki, kubki, łyżeczki i serwetki). Na krzesełkach dziecięcych sadzamy lale/misie. Przy każdej z nich układamy kolejno talerzyk, kubek, łyżeczkę itd. Następnie prosimy dziecko, by posłuchało, o co proszą lale. Na początek sami przystawiamy ucho do jednej z nich i nasłuchujemy po czym głośno wypowiadamy, o co poprosiła lalka. I takim sposobem dziecko ma za zadanie uzupełnić brakujące naczynia wszystkim lalkom. Pora przystąpić do śniadania, dziecko ma nakarmić lalki, a na koniec bawicie się w sprzątanie i układanie naczyń na półce.

Co się zmieniło – zabawa dla dzieci od trzeciego roku życia.

Układamy przed dzieckiem kilka dobrze znanych mu przedmiotów/zabawek. Następnie prosimy, by zamknęło oczy i zabieramy jeden przedmiot. Dziecko ma za zadanie odgadnąć, co zniknęło. Dodatkowo utrudnimy zadanie, jeśli zmienimy kolejność ułożenia przedmiotów.

Musimy pamiętać, że każe dziecko jest inne i rozwija się we własnym tempie.
Dla dzieci w tym samym wieku różne zabawy mogą być atrakcyjne, łatwe bądź trudne.
Zawsze starajmy się dopasować gry do upodobań i zdolności naszego dziecka
i pamiętajmy, że nauka poprzez zabawę ma być przede wszystkim przyjemna dla dziecka.

 

 

Źródło: www.wcosiebawiczdziecmi.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *

*

Możesz użyć następujących tagów oraz atrybutów HTML-a: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>